Turkiga oo cambaareeyay laba-wajiilaynta reer Galbeedka ee Qaza, kuna baaqay nidaam cusub

Burhanettin Duran, ayaa sheegay in Ankara ay door dhexdhexaadin ah ka ciyaarayso, iyadoo mudnaanta siineysa amniga aadanaha, isla markaana aaminsan in nabad waarta lagu gaari karo oo keliya wadahadal, ee aan lagu xallin karin dagaal.

TRT World Forum ayaa isu keentay sharci-dejiyeyaal, aqoonyahanno, iyo xirfadlayaasha warbaahinta ee ka kala yimid daafaha dunida.

Madaxa Isgaarsiinta Madaxtooyada Turkiga, Burhanettin Duran, ayaa si adag u cambaareeyay waxa uu ku tilmaamay laba-wajiilenimada reer Galbeedka ee ku aaddan difaaca xuquuqda aadanaha, gaar ahaan marka laga hadlayo weerarka joogtada ah ee Israa’iil ku hayso Qaza, isaga oo ku baaqay nidaam caalami ah oo ku dhisan caddaalad, wada hadal, iyo amniga aadanaha.

Isagoo ka hadlayay TRT World Forum 2025 oo ka dhacay Istanbul maalintii Jimcaha, Duran wuxuu sheegay in inkastoo dalal badan ay sheegtaan inay ilaaliyaan qiyamka caalamiga ah, "ay laba-wajiilenimo sameeyaan marka la difaacayo xuquuqda aadanaha, gaar ahaan xasuuqa ka socda Qaza."

Wuxuu sheegay in ficillada Israa’iil "ay ku tunteen sharciga caalamiga ah," isagoo intaa ku daray in kaliya dhowr "cod oo damiir leh" ay ka hadleen arrintan — "oo uu jiro balse aan ku koobnayn Madaxweynaha dalkeenna."

Duran wuxuu carrabka ku adkeeyay in Turkiga, oo uu hoggaaminayo Madaxweyne Recep Tayyip Erdogan, ay qaadday tallaabooyin firfircoon si loo dhiso nidaam caalami ah oo caddaalad badan.

"Turkigu wuxuu qaaday tallaabooyin firfircoon oo lagu dhisayo nidaam caalami ah oo caddaalad ah, isagoo dadaal badan ku bixiyey hormuudna u ah dadaallada aan ku doonayno inaanan kaliya dib usoo noolayn nidaamka jira ee aan sidoo kale dib u qeexno," ayuu yiri.

Isagoo sharaxaya nidaamka Turkiga ee ku saleysan diblomaasiyadda mabda’a leh, Duran wuxuu sheegay in dalka uu u dhaqmo sidii dhexdhexaadiye "sababtoo ah wuxuu mudnaanta siinayaa amniga aadanaha ee diblomaasiyadda wuxuuna aaminsan yahay in dhibaatooyinka lagu xallin karo wada hadal iyo diblomaasiyad, ee aan lagu xallin karin dagaal."

Hadalka Duran wuxuu yimid iyadoo weli ay sii kordhayso caro caalami ah oo ka dhalatay weerarka labada sano socday ee Israa’iil ku hayso Qaza, kaas oo ay ku dhinteen tobanaan kun oo Falastiiniyiin ah isla markaana lagu eedeeyay xasuuq ka dib baaritaan ay sameeyeen kormeerayaal caalami ah iyo kooxaha xuquuqda aadanaha.

Turkigu wuxuu ahaa mid ka mid ah kuwa ugu cod dheer ee dhaleeceeya ficillada Israa’iil, isadoo ku baaqaya xabbad-joojin degdeg ah, isla xisaabtan, iyo dib-u-habeyn weyn oo Qaramada Midoobay lagu sameeyo si looga hortago xasuuqyada mustaqbalka.

Shirka sannadlaha ah ee TRT World Forum wuxuu isu keenayaa kuwa sharci-dejiyayaasha, aqoonyahannada, iyo xirfadlayaasha warbaahinta ee caalamka oo dhan si ay uga doodaan caqabadaha caalamiga ah ee taagan, iyadoo doodaha sannadkan diiradda lagu saaray anshaxa, caddaaladda, iyo dib-u-habaynta nidaamka caalamiga ah.