Beydan: Goobta qaxwada Soomaaliya ee ka dhalatay waxbarashada Turkiga ee Najiib

Sannadkii 2011, Najiib Cabdillaahi, oo ah nin dhalinyaro Soomaali ah, ayaa fursad deeq waxbarasho ka helay Turkiga, taasoo uu ku aaday magaalada taariikhiga ah ee Istanbuul.

Safarkan waxbarasho ee uu ku yimid Turkiga waxa uu ahaa mid beddelay noloshiisa. Dalkiisa ayuu dib ugu soo laabtay isaga oo leh riyo iyo aragti ganacsi oo ku saabsan qaxwaha, taasoo horseeday aasaaska Beydan—shirkadda bunka oo saamayn weyn ku leh Muqdisho.

Deeqda Waxbarasho ee Turkiga

Deeqda waxbarasho ee Najiib uu 2011-kii ka helay Turkiga waxay ahayd bilowgii safarkiisa waxbarasho ee Istanbuul, kaas oo beddelay noloshiisa. “Turkigu waxa uu i baray sida aan riyo u yeelan lahaa,” ayuu u sheegay TRT Somali.

Qayb ka mid ah dadaallada Turkiga ee Afrika, oo lagu bixiyey in ka badan 15,000 oo deeqo waxbarasho ah tan iyo 1992, ayaa Najiib u sahashay inuu ku biiro qeybta maamulka ganacsiga ee Jaamacadda Haliç, isaga oo islamarkaana ay dhiirigeliyeen goobaha qaxwaha ee Istanbuul.

Halkaasi ayay ka dhalatay fikradda Beydan, shirkad bunka sameysa oo saamayn weyn ku yeelatay Muqdisho. Waxbarashadan waxay horseeday aragti ganacsi oo Soomaaliya dib ugu soo noolaysay dhaqanka bunka, abuurtay shaqooyin, dhalinyaradana dhiirigelisay.

Safarka Waxbarashada iyo dhiirigelinta

Intii uu dhiganayay Jaamacadda Haliç ee magaalada Istanbuul, waxa uu si joogto ah isha ugu hayey goobaha qaxwaha ee magaalada, halkaas oo uu ka bartay sida meel bunka lagu iibiyo u noqon karto xarun bulsho iyo fursad ganacsi. “Bunku ma aha cabitaan oo kaliya, waa dhaqan, fursad lagu kulmo, iyo il wax soo saar,” ayuu yiri.

Ka Bilaabista Muqdisho

Markii uu 2017-kii ku soo laabtay Muqdisho, Najiib waxa uu la kulmay caqabado, balse riyadiisu waxa ay ahayd inuu isbeddel ka sameeyo Soomaaliya.Isaga oo aan haysan dhaqaale badan, waxa uu ka bilaabay maamulka meel yar oo rooti lagu dubo.

Tani, waxay u horseeday aasaasidda Beydan, kafateeriyadii ugu horreeysey ee bunka, oo Febraayo 2019-kii laga furay meel cidla ah oo aan suuq badnayn. “Waxaan ka bilaabay meel adag, balse maanta jidkaas, KM-4, waxa uu noqday mid camiran, loona yaqaan ‘Bunka Beydan,’ lana mid ah jidadka Istanbuul ee Istiklal,” ayuu yiri.

Soomaalida, oo dhaqan ahaan caan ku ah cabidda shaaha, waxay u baahneyd qancin si ay ula qabsadaan bunka. Najiib waxa uu si casri ah u diyaariyey xaruntiisa ganacsi, isaga oo isticmaalaya koobab qurux badan oo magacyo ku qoran yihiin iyo goobo lagu wada shaqayn karo, taasoo soo jiidatay dhalinyarada. “Bunku naguma cusba; kaliya, waxaan dib u soo noolaynay isticmaalkiisa,” ayuu intaa ku daray.

Saamaynta Beydan

Beydan ma aha oo kaliya xarun bunka oo kaliya caan ku ah, balse waa xarun bulsho oo dhalinyarada u diyaarisay meel ay ku kulmaan oo riyadoodana ku abuuraan. Shirkaddu waxay abuurtay in ka badan 250 shaqo, waxayna dejisay barnaamijyo tababar oo xirfadlayaasha bunka diyaariya iyo cunto kariyayaal lagu soo saaro, iyada oo 99% shaqaalaheeda ay yihiin Soomaali xirfaddoodu dhameystiran tahay.

Isla sannadkaas 2024, Najiib waxa loo aqoonsaday mid ka mid ah shanta ganacsade ee Soomaalida ugu saamaynta badan, waxaana Beydan loo aqoonsaday “Ganacsiga ugu wanaagsan” 2022 iyo “Kafateeriyada ugu bunka wanaagsan” 2023 ee Muqdisho.

Xiriirka Turkiga iyo Soomaaliya

Xiriirka adag ee u dhexeeya Turkiga iyo Soomaaliya wuxuu ka bilaabmay waxbarasho, ganacsi, iyo maalgelinta kaabayaasha dhaqaalaha tan iyo 2011-kii. “Dowladda Turkigu waxay rabtay inay Soomaaliya siiso taageero ka badan gargaar, si ay u dhisato mustaqbal wanaagsan,” ayuu yiri Najiib. Beydan waxay ka soo dhoofsataa Turkiga qalab iyo agab, taasoo muujinaysa “wax isdhaafsi faa’iido leh.”

Wada shaqayntan waxay cadaynaysa awoodda iskaashiga caalamiga ah, taasoo Najiib u horseeday inuu aasaaso shirkad abuurtay in ka badan 250 shaqo, sidoo kale tababarta xirfadlayaal Soomaali ah, sida Wasaaradda Ganacsiga Soomaaliya ay sheegtay 2024-kii. Xiriirkani wuxuu sii wadaa kobcinta dhaqaalaha iyo bulshada Soomaaliya, isaga oo Beydan ka dhigaya tusaale guuleystay.

Ku dayashada mustaqbalka

Najiib waxa uu ku talinayaa in meel hoose wax laga bilaabo: “Talaabo yar waxay keenaysaa isbeddel weyn.” Beydan waxay caddeyn u tahay in fursadaha waxbarashada iyo hal-abuurku ay beddeli karaan bulsho. Sheekada Najiib waxa ay ka bilaabatay riyo ku dhalatay Istanbuul, waxayna noqotay guul Muqdisho ka soo ifbaxday, iyada oo muujinaysa awoodda iskaashiga caalamiga ah iyo adkeysiga Soomaalida.

Najiib waxa uu hadda hiigsanayaa inuu bunka Soomaaliya ka dhigo mid caalami ah. “Riyadaydu waa in Afrika soo saarto bun dunidu aqoonsato,” ayuu yiri. Beydan waxa ay hore farac ugu lahayd Kenya, haddana waxaana ay wada hadal kula jirtaa maalgashadayaal Maraykan ah.